Czas wolny dzieci i młodzieży. Wielka moc lokalnej kultury
Młodzi czują się przeciążeni szkołą i codziennymi obowiązkami, a równowagi szukają w spotkaniach z rówieśnikami. Wspólnie spędzany czas wypełniają jednak szkodliwe ekrany, a nie wspierająca rozwój kultura. Ta jawi się jako coś wyjątkowego, odświętnego i niedostępnego. Warto to zmienić.
Interesujących, choć niezbyt optymistycznych wniosków na temat wyzwań, z jakimi mierzą się dziś młodzi, dostarczają wyniki badań przeprowadzonych przez Narodowe Centrum Kultury – na temat obecności kultury w życiu dzieci i młodzieży oraz Biuro Rzecznika Praw Dziecka – o jakości tego życia.
To, co wysuwa się na pierwszy plan, to przeciążenie szkołą i codziennymi obowiązkami. Odskocznią są spotkania z przyjaciółmi i wspólne spędzanie deficytowego czasu wolnego. Relacje z rówieśnikami są jednym z najważniejszych wyznaczników jakości życia. Kontakt ten docenia 6 na 10 pytanych.
Nie najlepiej jest z samopoczuciem młodych. Słabo wypada przede wszystkim ich samoocena. Niezadowolony z siebie jest co dziesiąty 7- i 8-latek, co czwarty szóstoklasista i co trzeci uczeń szkoły ponadpodstawowej. Co więcej, co szósty nastolatek jest smutny i samotny, a złe samopoczucie co czwartemu odbiera chęć do działania. Pozytywny poziom energii odnotowano tylko u połowy uczniów.
A jaką rolę w życiu dzieci i młodzieży pełni kultura? Dla wielu jest nieznana i nieatrakcyjna, kojarzy się z czymś odświętnym, organizowanym przez duże instytucje, a więc niedostępnym. Szczególnie chłopcy są coraz mniej zainteresowani ofertą instytucji kultury, a uczestnictwo w działaniach kulturalnych na ogół inicjują rodzice – sami wybierają dzieciom zajęcia i następnie dowożą je na miejsce. Co ciekawe, codzienne czynności czy rozrywka nie są postrzegane przez młodych jako elementy kultury.
@vibez_pl Młodzi ludzie interesują się kulturą! A co za tym idzie chodzą również na zajęcia dodatkowe! Jeśli Ty też jesteś w tym gronie to sprawdź program Kulturalny Orlen. Szczegóły znajdziesz na KulturalnyOlren.pl Materiał powstał we współpracy z @ORLEN Team ♬ dźwięk oryginalny - Vibez.pl
Kultura z dobrą energią
Tymczasem kultura jest niezwykle istotną częścią życia każdego z nas, również dzieci i młodzieży. Bawi i rozwija. Kształtuje wyobraźnię, wspiera rozwój emocjonalny, uczy wartości, wpływa na poczucie estetyki i gust artystyczny, uwrażliwia na piękno, dostarcza wiedzy o otaczającym świecie i poszerza horyzonty. Kultura odpowiada też za postawy i właściwe zachowania.
Dlatego tak ważne jest, by stwarzać młodym przestrzeń do integracji i dawać im możliwość udziału w ciekawych zajęciach pozalekcyjnych. Atrakcyjność oferty kulturalnej jest przy tym niezwykle istotna. Pracownicy domów kultury – w całym kraju działa kilka tysięcy placówek – i nauczyciele szukają pomysłów, jak zachęcić młodych do angażowania się w działania kulturalne. I choć nie brakuje im determinacji, to często nie mają do tego odpowiednich narzędzi.
Na to wyzwanie swoją najnowszą kampanią społeczną "Kultura daje dobrą energię" chce odpowiedzieć ORLEN. Kampanii towarzyszą też wymierne działania, na które tylko w tym roku koncern chce przeznaczyć co najmniej 10 mln zł. Mowa tu o specjalnym programie Kulturalny ORLEN.
Inaugurując pierwszą edycję programu, ORLEN chce aktywizować młodych, a co za tym idzie, oderwać ich od ekranów. Jak bowiem wynika z raportu NASK "Nastolatki 3.0", średni czas korzystania przez nastolatków z internetu wynosi ok. 5,5 godziny dziennie w tygodniu i prawie 6,5 godziny w weekend. Intensywne surfowanie po sieci przez dzieci i młodzież czy wielogodzinne granie w gry komputerowe uzależnia. Skutki? Zanik umiejętności radzenia sobie z trudnościami, zahamowanie rozwoju intelektualnego, brak umiejętności spędzania wolnego czasu i zainteresowań. Dziecko zamyka się w sobie, traci kontakt z rówieśnikami i rodziną, nie potrafi budować więzi.
- Chcemy pokazać dzieciom, że czas wolny można spędzać inaczej. Dać im możliwość tworzenia społeczności skupionych wokół kultury. Cel, jaki sobie stawiamy, to rozwijanie wrażliwości najmłodszych, poprawianie jakości ich życia, wspieranie otwartości na innych, docenianie różnorodności w postrzeganiu świata, a także wyrwanie dzieci z małomiejskich kompleksów i danie im szansy na kontakt z kulturą wysoką. Chcemy budować społeczność dzieci i młodzieży wokół kultury – zdradza Lidia Kołucka, dyrektor wykonawcza ds. sponsoringu w Grupie ORLEN.
100 tys. zł na zajęcia i warsztaty
Inaugurując program, ORLEN stawia sobie ambitne cele. To upowszechnianie kultury, szczególnie w mniejszych miejscowościach oraz na obszarach dotkniętych wykluczeniem społecznym i z ograniczonym dostępem do kultury, eliminowanie barier oraz wyrównywanie szans. ORLEN chce aktywizować dzieci i młodzież z niepełnosprawnościami i o niższym statusie materialnym oraz wspierać młodych w budowaniu relacji z rówieśnikami. Jak? Dofinansowując lokalne placówki kulturalne, tym samym zwiększając ich zaangażowanie w życie lokalnych społeczności.
Pierwsza edycja programu Kulturalny ORLEN – nabór ruszy 3 lutego i potrwa do 3 marca – skierowana jest do lokalnych podmiotów i instytucji zajmujących się promocją, wsparciem oraz rozwojem kultury wśród dzieci i młodzieży. Na realną pomoc może liczyć co najmniej 100 instytucji, a maksymalna kwota dofinansowania to 100 tys. zł. Z tych pieniędzy można sfinansować m.in. organizację zajęć i warsztatów, wynagrodzenie dla prowadzących, zakup pomocy dydaktycznych, wynajem obiektów na zajęcia, organizację wydarzeń kulturalnych, realizację nagrań audio i wideo.
Kryteria oceny wniosków znajdują się w regulaminie dostępnym na stronie orlen.pl. Na dodatkowe punkty mogą liczyć te instytucje, które organizują zajęcia dla dzieci i młodzieży z terenów dotkniętych wykluczeniem kulturalnym lub z ograniczonym dostępem do kultury, a także realizują działania chroniące, promujące i zachowujące różnorodność kulturową. Premiowane będą też projekty angażujące osoby z niepełnosprawnością oraz wykorzystujące innowacyjne rozwiązania.
Partnerem programu jest Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
